Podczas festiwalu w Gdyni odbędzie się konferencja naukowa poświęcona współczesnemu, polskiemu kinu historycznemu. Na jej temat postanowiliśmy porozmawiać z Doktorem Piotrem Kurpiewskim, który nie tylko weźmie w niej udział, ale poprowadzi również debatę pt. 100 lat historii na polskim ekranie.
[embed]https://www.youtube.com/watch?v=XGxGCCxlmew[/embed]
Obraz powstania styczniowego w polskim filmie fabularny
Powstanie styczniowe jako mit narodowy
Od początku XIX wieku pamięć o powstaniach narodowych stanowi ważny element kultury polskiej. Począwszy od insurekcji kościuszkowskiej (1794) motyw walk narodowo-wyzwoleńczych funkcjonował w literaturze, malarstwie, muzyce i stał się jednym z kluczowych tematów poruszanych przez polskich artystów. Kolejne nieudane powstania stanowiły dla nowych pokoleń ważne przeżycie generacyjne, które wpływało na postrzeganie polskości i pielęgnowanie wartości patriotycznych. Szczególną rolę odegrała w tym kontekście pamięć o powstaniu styczniowym, kiedy to po 1864 roku, w myśl pozytywistycznego programu ideowego, zbrojna walka o niepodległość została odłożona na dalszy plan. Represje, które spadły na Polaków po styczniowej rebelii, były na tyle dotkliwe i długotrwałe, że już w krótkim czasie po zakończeniu walk, powstanie zaczęło funkcjonować w ogólnej świadomości w kategoriach mitu narodowego. Pośrednio przyczynili się do takiego stanu rzeczy sami zaborcy – polityka intensywnej rusyfikacji i germanizacji konsolidowała Polaków w duchowej walce o utrzymanie kulturowej tożsamości.
